4/5de werken. Wat is de impact op je loon, extralegale voordelen en pensioen?
Bij deeltijds werken is 4/5de werken veruit het populairste. 12,1% van de loontrekkende mannen en 40,2% van de loontrekkende vrouwen werkt deeltijds. Welke impact heeft die beslissing op je financiën, nu en later? Jobat.be zocht het uit voor het populaire vier vijfde werken. In dit artikel geven we wat meer informatie bij de 3 belangrijkste: je loon, extralegale voordelen en je pensioen.
1 Pensioen:
Wie gedurende lange tijd vier vijfde werkt, zal dat voelen op zijn of haar uiteindelijke pensioenbedrag. Als je een deeltijdse arbeidsovereenkomst afsluit waarin staat dat je maar vier dagen op vijf zal werken, zal je voor de dagen dat je niet werkt geen pensioen opbouwen. In België is je pensioenopbouw gebaseerd op je loopbaan en je verdiende loon. Als je 4/5de werkt, zal je pensioenopbouw trager verlopen dan bij een voltijdse tewerkstelling. Dit kan leiden tot een lager pensioenbedrag wanneer je met pensioen gaat. Dat is echter niet het geval als je vier vijfde werkt met het tijdskrediet of de thematische verloven. Daarmee bouw je tóch dezelfde pensioenrechten op.
Voltijds werk in 4 dagen: In de privésector is het mogelijk om elke dag 9,5 uur te werken, om zo 38 uur te werken op 4 dagen. Zo heb je een extra dag helemaal voor jezelf. Bij dit systeem verandert niets aan je pensioenrechten.
2 Loon:
Je loon zal in overeenstemming met je verminderde arbeidsduur worden aangepast. Als je normaal gesproken 5 dagen per week werkt, werk je nu 4 dagen per week. Dit betekent dat je brutoloon met ongeveer 20% zal worden verlaagd, maar netto gaat er normaal gezien geen 20 procent van af. Hoeveel je van je loon aan de fiscus afstaat, wordt onder meer beïnvloed door de hoogte van het brutoloon en je gezinssituatie. Het belastingtarief werkt met progressieve schijven. Het exacte bedrag van de loonvermindering hangt af van je salaris en het aantal uren dat je normaal gesproken werkt. Dat verschil kun je wel (deels) opvangen met een uitkering bij een tijdelijk verlof.
Voltijds werk in 4 dagen: In de privésector is het mogelijk om elke dag 9,5 uur te werken, om zo 38 uur te werken op 4 dagen. Zo heb je een extra dag helemaal voor jezelf. Bij dit systeem verandert niets aan je loon.
3 Extralegale voordelen:
Bij 4/5de werken, hoewel de wettelijke feestdagen onveranderd blijven, zal je aantal extralegale vakantiedagen of eventuele adv-dagen afnemen met één vijfde. De som van je vakantiegeld en eindejaarspremie zal eveneens lager liggen, en voor de dag per week dat je niet werkt, zal je bijvoorbeeld geen maaltijdcheque, dagvergoeding of vergoeding voor woon-werkverkeer ontvangen
Maaltijdcheques, verzekeringen en andere voordelen, kunnen worden aangepast op basis van je verminderde arbeidsduur. Sommige voordelen kunnen proportioneel worden verminderd, terwijl andere voordelen mogelijk ongewijzigd blijven.
Voltijds werk in 4 dagen: In de privésector is het mogelijk om elke dag 9,5 uur te werken, om zo 38 uur te werken op 4 dagen. Zo heb je een extra dag helemaal voor jezelf. Bij dit systeem verandert niets aan je vakantierechten. Wel zal je voor de week maar vier maaltijdcheques krijgen en kunnen bijvoorbeeld ook dagvergoedingen of vergoedingen voor woon-werkverkeer voor die dag wegvallen.
4 Specifieke situaties:
In bepaalde gevallen kan je, als je in de privésector werkt, gebruikmaken van de systemen van gemotiveerd tijdskrediet of thematische verloven. Dat kan halftijds of met een 4/5-regeling, waarbij je wederom kiest tussen twee halve dagen of één volledige dag minder werken.
Er zijn zes vormen van tijdskrediet met motief: een erkende opleiding volgen, zorgen voor een eigen kind jonger dan acht jaar, palliatieve zorg verlenen, zorgen voor een zwaar ziek gezinslid of dicht familielid, zorgen voor een eigen kind jonger dan 21 jaar met een handicap, of zorgen voor een kind uit je gezin dat zwaar ziek is (zonder dat die verzorging nodig is voor het herstel).
Daarnaast zijn er thematische verloven. Dat kan ouderschapsverlof, verlof voor mantelzorgers, verlof om palliatieve zorg te verlenen of verlof voor medische bijstand zijn.
Bij de aanvraag breng je je werkgever schriftelijk op de hoogte – waarbij hij een dubbel exemplaar ondertekent – en vermeld je hoe je je prestaties wil verminderen. Daarnaast doe je online een aanvraag bij de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA).
Alleen die types loopbaanonderbreking zijn gelijkgesteld voor het pensioen, en geven je het recht op een uitkering van de RVA voor de niet-gewerkte dagen. Als je dus voor één van die redenen overweegt om vier vijfde te werken, behoud je meer voordelen.
Neem contact op met je werkgever of de HR-afdeling om te begrijpen hoe je extralegale voordelen worden beïnvloed.
Het is van cruciaal belang om met je werkgever en mogelijk een financieel adviseur te overleggen voordat je besluit om 4/5de te gaan werken. Zij kunnen je voorzien van specifieke informatie en advies op basis van je individuele situatie en behoeften.