De gevolgen van de Brexit voor de Belgische economie.

Het Verenigd Koninkrijk (VK) verlaat de Europese Unie (EU) op 29 maart 2019. Tot dan onderhandelen het VK en de EU over zowel de voorwaarden voor de terugtrekking van het VK uit de EU als een politieke verklaring inzake het toekomstig kader tussen de EU en het VK.

Tot 29 maart 2019 blijft het Verenigd Koninkrijk lid van de Europese Unie en de EU-regels blijven gelden. 

Het VK en de EU onderhandelden het eerst over:

• rechten van burgers van de Europese Unie in het VK;
• rechten van Britse burgers in de EU;
• de financiële afwikkeling van de uittreding van het VK uit de EU;
• de grens tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek zodat hier na de brexit geen onnodige belemmeringen ontstaan.

Het VK en de EU onderhandelden in de tweede fase over:

• een overgangsperiode na 29 maart 2019, wanneer het VK de EU definitief verlaat;
• een politieke verklaring die de krachtlijnen van het toekomstig kader EU-VK omschrijft;
• de nog openstaande onderdelen uit de eerste fase.

Overgangsperiode:

Het definitieve terugtrekkingsakkoord moeten ze nog goedkeuren. Dat moet uiterlijk 29 maart 2019 gebeurd zijn, zodat de overgangsperiode en de andere afspraken uit het akkoord meteen in werking kunnen treden.

De bedoeling is dat de overgangsperiode loopt tot 31 december 2020. Tijdens die overgangsperiode blijven alle huidige EU-regels van kracht voor het VK. Ondertussen kunnen de onderhandelingen tussen de EU en het VK over het toekomstige kader officieel van start gaan.

Overigens is het niet uitgesloten dat er geen akkoord over de terugtrekking gevonden wordt tussen de EU en het VK. Zonder goedkeuring van het terugtrekkingsakkoord komt er geen overgangsperiode.

Gevolgen van de brexit voor de Europese Unie en België:

Vanaf 29 maart 2019 maakt het Verenigd Koninkrijk (VK) geen deel meer uit van de EU. Vanaf dan ziet de EU het VK als een land buiten de EU en gelden dezelfde regels als voor andere landen buiten de EU.

De regels die voor handel tussen EU-landen onderling gelden, gelden na brexit niet meer voor de handel met het VK. Aangezien België lid is van de Europese Unie, zal dat ook een impact hebben op de handel tussen België en het VK.

Wat als er geen handelsakkoord wordt gesloten?

Als er geen EU-27 handelsakkoord wordt overeengekomen met het VK voor de brexit, spreken we van een “harde brexit”. Dan valt alle handel tussen het VK en de EU onder de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WHO). Dat betekent dat importtarieven en controles bij de grens opgelegd kunnen worden, wat de handel duurder maakt (stijgende kosten).

Belgische maatregelen ingeval van ‘no deal’

Er is een budget van 30 miljoen euro uitgetrokken voor een reeks uit te voeren maatregelen.

De douanediensten werven extra personeel aan.Er wordt gesleuteld aan een wetsontwerp dat de rechten en plichten van de Britten in België en de Belgen in het Verenigd Koninkrijk regelt. Het gaat onder meer over de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels, verzekeringen, gezondheidszorg, asiel en migratie.

Het is belangrijk voor de Belgische ondernemers om na te gaan wat dat na 29 maart 2019 voor hun zaak kan betekenen en precies na te gaan in welk stadium van hun waardeketen zij een impact zullen ondervinden.

• Welke gevolgen kan de brexit hebben op uw bedrijfsvoering? 
• Met welke administratieve processen krijgt u te maken? 
• Wat wijzigt er voor uw logistiek, uw personeel, uw software? 
• Wat verandert er aan de grens? 
• En in welke mate veranderen de kosten? 
• Heeft het zin een vestiging in het VK te openen? 
• Of voorraden aan te leggen of aan te houden? ...

Een glazen bol om de impact van de brexit tot in de puntjes in te schatten, hebben we jammer genoeg niet. Wel tekenen zich een aantal belangrijke aandachtspunten af. We delen graag 6 concrete manieren om uw exportactiviteiten voor te bereiden op de brexit.

Stel een brexit-verantwoordelijke aan om deze punten concreet uit te werken. En doe de Brexit Impact Scan om een beeld te krijgen op welke aspecten van uw business de brexit een impact kan hebben.

(In september 2018 lanceerde minister Peeters de 'Brexit impact scan'. Met deze online tool kunnen bedrijven aan de hand van een uitgebreide vragenlijst een analyse op maat krijgen. Ze komen te weten welke gevolgen zij kunnen ondervinden van een 'no deal'-brexit en wat ze kunnen doen om de impact te beperken.)

De tool is raadpleegbaar via brexit.belgie.be. De FOD Economie werkt hiervoor samen met de Kamers van Koophandel en beroepsfederaties. 

6 tips om uw bedrijf klaar te stomen voor de brexit

1. Breng het kostenplaatje in kaart

Op basis van je huidige transacties met het VK kan je de extra kosten in kaart brengen die de brexit mogelijk met zich meebrengt. Wat kost een douane-uitklaring in België en een douane-inklaring in het VK?

Zo kan u cashflowvoorspellingen doen en de nodige financiële middelen aanleggen. De vraag is in hoeverre u deze meerkost kan doorrekenen aan de klant.

2. Ga het mogelijke effect van invoerrechten na

Gooien de EU en het VK het niet op een akkoord, dan komen er invoerrechten. In dat geval worden de tarieven van ‘meest begunstigde natie’ van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) aangerekend.

Probeer een inschatting te maken van de impact van dit scenario op jouw prijzen en verkoop, en neem dit mee in je cashflowanalyse.

Enkele bijkomende vragen die u daarbij het best in het achterhoofd houdt:

• Uit welke hoek ervaar je het meest concurrentie: lokaal, Europees of globaal?
• In hoeverre is het VK afhankelijk van import voor jouw aanbod?
• Kan de meerkost worden doorgerekend op de factuur van jouw eindklant?

3. Bepaal of u zich moet indekken tegen wisselkoersrisico’s

Door de brexit is het Britse pond volatieler geworden, waardoor je met hogere wisselkoersrisico’s wordt geconfronteerd. Gelukkig kan je die op verschillende manieren het hoofd bieden. Onderhandel bijvoorbeeld contracten in euro met jouw Britse klanten. Of probeer een wisselkoersclausule te voorzien, zodat je prijsaanpassingen kan doorvoeren.

Is dat alles niet mogelijk, ga dan na bij uw bank of een termijncontract of andere financiële instrumenten een must zijn voor jouw business. 

4. Volg de wereld van verpakkingen, normen en certificering op de voet

Verwacht wordt dat de impact van de brexit op het vlak van normen en verpakkingsvoorschriften in eerste instantie beperkt zal zijn. Maar na verloop van tijd kunnen de Europese en Britse ontwikkelingen in deze domeinen wel van elkaar beginnen af te wijken.

Houd daarom een vinger aan de pols via jouw beroepsfederatie. Of ga te rade bij overkoepelende organisaties zoals het NBN (het Belgische Bureau voor Normalisatie) en het BVI (het Belgische Verpakkingsinstituut).

Informeer je tijdig over de mogelijke extra kosten voor certificering en testen na de brexit. Breng die mee in kaart in je cashflowanalyse.

5. Neem uw bestaande contracten onder de loep

Lees al je bestaande contracten na om onaangename verrassingen te vermijden. Vergewis je ervan dat alles wat erin staat ook werkbaar is voor jouw bedrijf. Ga na of het noodzakelijk is om je handelscontracten te heronderhandelen met jouw afnemers in het VK.

6. Diversifieer (indien nodig) je exportactiviteiten

Vormt het VK een van de belangrijkste markten van uw bedrijf? Je bent niet alleen. De Britse markt is dan ook de op drie na grootste bestemming van Vlaamse exporteurs. Wie in grote mate afhankelijk is van export naar het VK doet er goed aan om alternatieve markten te onderzoeken.

Uit analyses en raadpleging van de betrokken sectoren is onder meer gebleken dat de levensmiddelen-, de textiel-, de farmaceutische en de havensector bijzondere aandacht verdienen vanwege het belang van het Verenigd Koninkrijk voor die sectoren, als zowel klant als toeleverancier.

Mogelijke positieve gevolgen van de brexit

Gelukkig biedt de brexit soms ook kansen. Zo zal de productie van sommige goederen in het Verenigd Koninkrijk naar verwachting toenemen. Biedt de brexit je misschien ook extra kansen? Of kan je er marktaandeel van jouw Britse collega’s op de EU-markt door afsnoepen?

Denk erover na.

Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en Brits premier Theresa May maken eind februari opnieuw de balans op. 

We zijn benieuwd naar de uitkomst. 

Bronnen: 

• Alles over de Brexit
• Brexit impact scan
• Beci
• FAQ: Wat zijn de gevolgen van de Brexit voor mij? 
• Vragen over Brexit
• Flanders Trade

Lees ook: 

• Gamification: wat is het? En wat is de rol van motivatie binnen gamification
• Hoe breng je je boodschap duidelijk over? 
• Storytelling: de kracht van een goed verhaal. 
• De 5 best betaalde technische jobs waar je in 2019 voor kan solliciteren
• Vlaamse bedrijven smeken om ingenieurs